Nederland is in mijn ogen een symptomen land; we zijn goed in het bestrijden van symptomen van maatschappelijke issues – zonder maar een flinter van de oorsprong en de oorzaak ervan te raken. En zonder dat we ook maar enigszins in de buurt komen…
Zelf ben ik iemand die doorgraaft en nog eens doorgraaft tot ze bij de kern komt en daar oplossingen voor bedenkt. Een eenzame positie in Nederland. Gelukkig kom ik de laatste tijd meer bondgenoten tegen en dat voelt heel fijn.
Wanneer volgens onderzoeksrapporten een bepaalde groep eenzaam is en we gaan nadenken hoe we deze groep minder eenzaam laten voelen, bekruipt mij altijd de neiging om te zoeken naar wat de functie is van die eenzaamheid. Het antwoord zou wel eens kunnen zijn dat deze groep helemaal niet zit te wachten op projecten die hun uit hun eenzaamheid gaan halen maar dat het best wel eens kunnen zijn dat ze wellicht jarenlang opgehoopte ellende hebben en deze niet kunnen verwerken. En hierdoor vinden ze het misschien ook een beetje fijn om zich terug te trekken… Maar goed, nu over radicalisering.
Achter mij woont een groot Turks gezin. Ze zijn 16 jaar geleden hier komen wonen. Dat weet ik heel goed want mijn dochter was 1 toen we in dit huis kwamen wonen, ze was dus 3 jaar toen deze familie hiernaartoe kwam. Het is een grote familie, met 3 zonen en 1 dochter. Toen ze kwamen, kon ik Turkije nog aan ze ruiken; ze kwamen zo van het platteland en de kinderen speelden buiten. Zowel de vader als de moeder maakten altijd een praatje met mij; de kinderen ook.. De jongste zoon was op de een of andere manier gefascineerd door mij. Hij kwam zo nu en dan langs en zei: “Uw huis is zo anders dan het onze… en u bent ook Turks.” Met de dochter had ik ook een goede band, als we elkaar tegenkwamen op straat omhelsden we elkaar altijd.
Het mooie was, dat ik heel anders was dan zij. Ik kleedde me anders, ze zagen mij met mannen op straat.. Ze zagen met met transgender vriendinnen en met allerlei mensen die niet in hun beeld ‘thuishoren’ – en toch waren we dikke vrienden met de buren. Bij ons in de buurt echter werd dit gezin met de nek aangekeken. Het gezin met kinderen en later met schoondochters, zat in de zomers vaak buiten, tot laat in de avond, wat tot ergernis leidde van sommigen. Wanneer de moeder de mensen op straat groette, werd ze niet teruggegroet. Nee, ze pasten niet in het plaatje met hun traditionele kleding en hoe ze de straat gebruiken.
De laatste paar jaar is er wel iets veranderd in dit gezin. De dochter begon eerst zich helemaal van top tot teen te bedekken. Ze lachte niet meer en liep heel serieus voor zich te kijken als ik op straat tegenkwam. Na een poosje kon ik het niet laten om de vader, die ik op straat tegenkwam ernaar te vragen. Ik vroeg hem: waarom laat je je dochter zich zo bedekken? Waarop hij me machteloos aankeek en zei ‘Dat doe ik niet buurvrouw.’ Ze is naar een of andere bijeenkomst geweest en sindsdien loopt ze er zo bij…
Na weer een poosje groette de zoon mij niet meer. De blije, nieuwsgierige jongen was weg….Een tijdje later kwam ik hem tegen. Hij was samen met een vrouw die van top tot teen bedekt was. Ik stopte even en groette hem blij omdat ik ook echt blij was om hem te zien na een tijdje. Hij groette koeltjes terug; ik ben getrouwd zei hij en nu keek ik naar haar en feliciteerde ze beiden. Ik wilde hem omhelzen maar kreeg al snel door dat dat niet gepast was. Zijn vrouw bleef naar mijn blote benen en jurk kijken; de afkeuring vloog er van af. De blije jongen was veranderd in een streng kijkende man. Hij vroeg uit beleefdheid hoe het met mij ging. Toen ik aan het vertellen was, trok zijn vrouw aan zijn mouw. Mijn verhaal hield ik kort en ik wenste hun veel liefs en liep door.
Het beeld liet me een paar dagen niet los. Hoe kon deze spontane jongen ineens veranderd zijn in een gesloten mens?
Het gekke was, ik geef in mijn praktijk best wel vaak workshops waar gedanst wordt. De ruimte is tegenover het achterbalkon van deze Turkse familie. Onlangs waren we weer bezig; keihard muziek aan en vrouwen die blij aan het dansen waren. De vader van het gezin stond op balkon te roken en toen ik naar hem keek, stak hij zijn duim omhoog! en lachte vriendelijke naar me. Binnen een paar tellen had hij zijn vrouw erbij geroepen, die ook op het balkon kwam en blij naar me zwaaide, en begon zelf te dansen. Nou, daar raak je dan van in de war. Zo’n open gezin en zulke kinderen. Waar zou dat toch aan hebben gelegen…